شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های شایستگی دیجیتال معلمان: یک مرور نظام‌مند

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه تهران

2 دانشیار دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران

3 گروه علوم تربیتی. دانشکده علوم انسانی. دانشگاه تربیت مدرس

4 دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه تهران

5 دانشیار بخش تخصصی پژوهش و سنجش؛ دانشکده روان شناسی و علوم‌تربیتی؛ دانشگاه تهران، تهران، ایران

6 عضو هیات علمی دانشگاه تهران

چکیده

مقاله حاضر با هدف شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های شایستگی دیجیتال معلمان شکل گرفت. داده‌ها بر اساس روش کیفی از نوع مرور سیستماتیک جمع‌آوری شد. انتخاب مقالات بر اساس واژگان کلیدی بر پایه نظر خبرگان و ساختار پریسما انجام و تعداد ۳۸ سند در قالب مقالات خارجی وارد تحلیل شد. منابع با استفاده از تحلیل مضمون و نرم‌افزار 2020 MAXQDA  تحلیل شد. روایی یافته‌ها بر اساس نظرات گروه پژوهشی حاصل شد، پایایی ابزار از طریق شاخص پایایی ارزیاب‌ها بررسی گردید که ضریب کاپا مقدار ۸۴/. را به دست داد. یافته‌ها نشان داد که شایستگی دیجیتال معلمان شامل ۷ بعد و ۲۷ مؤلفه بود. ابعاد شامل آموزش و یادگیری، توسعه حرفه‌ای و شغلی، راهبری و تعامل، تفکر دیجیتالی، ارتقای مهارت دیجیتالی یادگیرنده، ارزیابی و ویژگی‌های فردی بود. با توجه به نتایج، پیشنهاد می‌شود آموزش‌های حرفه‌ای مبتنی بر فناوری، تدریس تعاملی در محیط‌های مجازی و ترکیب شایستگی‌های دیجیتالی معلمان با مؤلفه‌های مستخرج مورد توجه جدی قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Identifying the Dimensions and Components of Teachers' Digital Competence: A Systematic Review

نویسندگان [English]

  • shiva salehi 1
  • Marzieh Dehghani 2
  • esmail azimi yancheshmeh 3
  • Mohammad Javadipour 4
  • Keyvan Salehi 5
  • fatemeh narenji thani 6
1 Department of Curriculum Development and Instruction Methods, Faculty of Psychology and Education, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Marzieh Dehghani(Ph.D) Associate Professor of the Faculty of Psychology and Education University of Tehran
3 Department of Educational Sciences. Faculty of Humanities. Tarbiat Modares University
4 Department of Curriculum Development and Instruction Methods, Faculty of Psychology and Education, University of Tehran, Tehran, Iran
5 Associate professor, Division of Research and Assessment, Faculty of Psychology and Education, University of Tehran, Tehran, Iran
6 Department of Education, Faculty of Psychology and Education,, University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The present study was conducted with the aim of identifying the dimensions and components of digital competence of teachers. The data was collected through qualitative method of systematic review. The selection of articles was done by keywords based on the opinion of experts and the structure of Prisma, and 38 documents in the form of foreign articles were included in the analysis. The selected corpus was analyzed using thematic analysis and MAXQDA2020 software. The validity of the findings was obtained based on the opinions of the research team, and the reliability of the tool was checked through the reliability index of the evaluators, which showed Kappa coefficient of 0.84. The findings indicated that the digital competence of teachers included 7 dimensions and 27 components. The dimensions included teaching and learning, professional and career development, leadership and interaction, digital thinking, enhancing the learner's digital skills, assessment and individual characteristics. According to the results, it is suggested that technology-based professional training, interactive teaching in virtual environments, and the combination of teachers' digital competencies with extracted components should be given serious attention.

کلیدواژه‌ها [English]

  • competence
  • digital competence
  • teacher
  • systematic review

مراجع

اسلامی، فاطمه؛ موسی پور، نعمت الله و صادقی، علیرضا. (۱۴۰۱). مطالعه تجربه زیسته کارآموزان دوره مهارت ‎آموزی معلمی دانشگاه فرهنگیان قم. مطالعات برنامه درسی، ۱۷ (۶۷)، ۳۴-۱۳.
دیبایی صابر، محسن؛ عباسی، عفت؛ فتحی واجارگاه، کوروش و صفایی موحد، سعید. (۱۳۹۵). تبیین شایستگی حرفه‌ای معلمان و تحلیل جایگاه آن در اسناد بالادستی آموزش‌وپرورش ایران. دو فصلنامه علمی-پژوهشی پژوهش‌های آموزش و یادگیری، ۱۳ (۲)، ۱۲۳-۱۰۹.
معتمدی محمدآبادی، مرضیه؛ نصر اصفهانی، احمدرضا؛ اسدی، عباس و زمانی، بی بی عشرت. (۱۴۰۱). طراحی الگوی آموزش سواد رسانه‌ای برای معلمان، بر اساس رویکرد داده بنیاد. مطالعات برنامه درسی، ۱۷ (۶۷)، ۱۷۰-۱۳۹.
موسی پور، نعمت الله؛ رستگاری، نرجس و مهنی، امید. (۱۴۰۰). اثربخشی اجرای آموزش بالینی در برنامه درسی تربیت‌معلم بر تربیت حرفه‌ای دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان استان کرمان. مطالعات برنامه درسی، ۱۶ (۶۳)، ۱۴۰-۱۱۷.
 
 
Al-Emran, M., Mezhuyev, V., & Kamaludin, A. (2018). Technology Acceptance Model in M-learning context: A systematic review. Computers & Education, 125, 389-412.
Badia, A., Meneses, J., Sigalés, C., & Fàbregues, S. (2014). Factors affecting school teachers’ perceptions of the instructional benefits of digital technology. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 141, 357-362.‏
Bai, Z., Luo, S., Zhang, L., Wu, S., & Chi, I. (2020). Acceptance and commitment therapy (ACT) to reduce depression: A systematic review and meta-analysis. Journal of affective disorders, 260, 728-737.
Baptista, G., & Oliveira, T. (2019). Gamification and serious games: A literature meta-analysis and integrative model. Computers in human behavior, 92, 306-315.
Baturay, M. H., Gökçearslan, S., & Sahin, S. (2017). Associations among Teachers' Attitudes towards Computer-Assisted Education and TPACK Competencies. Informatics in Education, 16(1), 1-23.‏
Çebi, A., & Reisoğlu, İ. (2022). Defining “digitally competent teacher”: An examination of pre-service teachers’ metaphor. Journal of Digital Learning in Teacher Education, 1-14.‏
Fernández-Batanero, J. M., Montenegro-Rueda, M., Fernández-Cerero, J., & García-Martínez, I. (2022). Digital competences for teacher professional development. Systematic review. European Journal of Teacher Education, 45(4), 513-531.
Ferrari, A., Punie, Y., & Redecker, C. (2012). Understanding digital competence in the 21st century: An analysis of current frameworks. In A. Ravenscroft. (Ed.), European conference on technology enhanced learning. (pp.79–92). Springer.
Goh, P. S. C., Yusuf, Q., & Wong, K. T. (2017). Lived Experience: Perceptions of Competency of Novice Teachers. International Journal of Instruction, 10(1), 21-36.
Guillén-Gámez, F. D., & Ramos, M. (2021). Competency profile on the use of ICT resources by Spanish music teachers: Descriptive and inferential analyses with logistic regression to detect significant predictors. Technology, Pedagogy and Education, 30(4), 511-523.‏
Hämäläinen, R., Nissinen, K., Mannonen, J., Lämsä, J., Leino, K., & Taajamo, M. (2021). Understanding teaching professionals' digital competence: What do PIAAC and TALIS reveal about technology-related skills, attitudes, and knowledge?. Computers in Human Behavior, 117, 106672.
Hart, S. A., & Laher, S. (2015). Perceived usefulness and culture as predictors of teachers attitudes towards educational technology in South Africa. South African Journal of Education, 35(4).‏
Instefjord, E. J., & Munthe, E. (2017). Educating digitally competent teachers: A study of integration of professional digital competence in teacher education. Teaching and Teacher Education, 67, 37–45. https://doi.org/10.1016/j.tate.2017.05.016.
Janssen, J., Stoyanov, S., Ferrari, A., Punie, Y., Pannekeet, K., & Sloep, P. (2013). Experts' views on digital competence: Commonalities and differences. Computers & Education, 68, 473-481.
Jeno, L. M., Grytnes, J. A., & Vandvik, V. (2017). The effect of a mobile-application tool on biology students' motivation and achievement in species identification: A Self-Determination Theory perspective. Computers & Education, 107, 1-12.
Kullmann, Lajos. (2020). Systematic reviews—incentives, pressures, and possible limitations. International Journal of Rehabilitation Research. 43(2),1. Retrieved from: https://doi.org/ 10.1097/MRR.0000000000000402.
Landis, J. R., and G. G. Koch. (1977). “The Measurement of Observer Agreement for Categorical Data. Biometrics 33 (1): 159–74. Doi: 10.2307/2529310.
Lee, M. H., & Tsai, C. C. (2010). Exploring teachers’ perceived self efficacy and technological pedagogical content knowledge with respect to educational use of the World Wide Web. Instructional Science, 38, 1-21.
Lucas, M., Bem-Haja, P., Siddiq, F., Moreira, A., & Redecker, C. (2021). The relation between in-service teachers' digital competence and personal and contextual factors: What matters most?. Computers & Education, 160, 104052.‏
Matarranz, M., & Otto, A. (2022). Teachers’ digital competencies in higher education: A systematic literature review. International Journal of Educational Technology in Higher Education, 19(1), 1-16. https://doi.org/10.1186/s41239-021-00312-8
McGarr, O. & McDonagh, A. (2019) Digital Competence in Teacher Education, Output 1 of the Erasmus+ funded Developing Student Teachers’ Digital Competence (DICTE) project. https://dicte.oslomet.no/.
McGarr, O., & McDonagh, A. (2021). Exploring the digital competence of pre-service teachers on entry onto an initial teacher education programme in Ireland. Irish Educational Studies, 40(1), 115–128.
Moher D, Liberati A, Tetzlaff J, Altman DG, (2009) Preferred reporting items for systematic reviews and meta analyses: The PRISMA Statement. PLoS Med 6(7).
Ottestad, G., Kelentrić, M., & Guðmundsdóttir, G. B. (2014). Professional digital competence in teacher education. Nordic Journal of Digital Literacy, 9(4), 243-249.‏
Pettersson, F. (2018). On the issues of digital competence in educational contexts–a review of literature. Education and information technologies, 23(3), 1005-1021.‏
Pozas, M., & Letzel, V. (2021). “Do You Think You Have What it Takes?”–Exploring Predictors of Pre-Service Teachers’ Prospective ICT Use. Technology, Knowledge and Learning, 28(2), 823-841.
Preiss, K., Brennan, L., & Clarke, D. (2013). A systematic review of variables associated with the relationship between obesity and depression. Obesity Reviews, 14(11), 906-918.
Saikkonen, L., & Kaarakainen, M. T. (2021). Multivariate analysis of teachers’ digital information skills-The importance of available resources. Computers & Education, 168, 104206.
Tatar, E., Zengin, Y., & Kağızmanlı, T. B. (2015). What is the relationship between technology and mathematics teaching anxiety?. Journal of Educational Technology & Society, 18(1), 67-76.‏
Tourón, J., Martín, D., Navarro, E., Pradas, S. and Íñigo, V. (2018). Validación de constructo de un instrumento para medir la competencia digital docente de los profesores (CDD) | Construct validation of a questionnaire to measure teachers’ digital competence (TDC). Revista Española de Pedagogía, 76 (269), 25-54. doi: 10.22550/REP76-1-2018-02.
Zhao, Y., Llorente, A. M. P., & Gómez, M. C. S. (2021). Digital competence in higher education research: A systematic literature review. Computers & Education, 168, 104212.
مطالعات برنامه درسی
دوره 19، شماره 72
با تمرکز بر اجرای برنامه درسی
اردیبهشت 1403
صفحه 121-146

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 25 مرداد 1402
  • تاریخ بازنگری: 27 آذر 1402
  • تاریخ پذیرش: 20 دی 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار